20 kwietnia br. odbyło się inauguracyjne posiedzenie Naukowo-Eksperckiej Rady ds. Cyberbezpieczeństwa przy Wyższej Szkole Policji w Szczytnie. Celem powołania Rady jest zwiększenie efektywności i skuteczności kształcenia kadr niezbędnych do budowania odporności cyfrowej, integracja działań środowiska naukowego oraz podmiotów i instytucji odpowiedzialnych za ochronę cyberbezpieczeństwa w Polsce.
Cyberprzestępczość to trudna rzeczywistość, która ewaluuje i staje się coraz bardziej wyrafinowana. Stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa prywatnego, jak i publicznego. Nieustanny rozwój technik cyfrowych i telekomunikacyjnych nie pozostaje niezauważony przez cyberprzestępców. Skuteczna walka z tym zjawiskiem możliwa jest wyłącznie w warunkach, gdy organy ścigania nie ustępują cyberprzestępcom, zarówno pod względem kompetencji, jak i potencjału technologicznego. Odpowiadając na wyzwania współczesności oraz reagując na wciąż zmieniające się trendy w przestępczości w strukturach Policji utworzono nową jednostkę organizacyjną - Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości, które przejmie obecne zadania komórek ds. cyber rozwijając nowe kierunki i zmieniając formę na jednostkę scentralizowaną.
Podchodząc holistycznie do zagadnienia niezbędnym jest nieustanne kształcenie i rozwijanie kompetencji funkcjonariuszy zajmujących się tą problematyką. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie wspólnie z Komisją Nadzoru Finansowego i Biurem do Walki z Cyberprzestępczością Komendy Głównej Policji opracowała program studiów podyplomowych z zakresu cyberbezpieczeństwa. Kierunek uruchomiono w październiku 2021 roku. Realizacja procesu dydaktycznego oraz ich zakres tematyczny jest odpowiedzią na aktualne trendy i zagrożenia związane z cyberprzestrzenią i cyberprzestępczością. Rozwijanie i dostosowywanie w Uczelni usług edukacyjnych na rzecz funkcjonariuszy nowego Biura oraz zajmujących się tematyką cyberbezpieczeństwa stało się zaczątkiem do powołania Naukowo-Eksperckiej Rady ds. Cyberbezpieczeństwa przy Wyższej Szkole Policji w Szczytnie.
Przewodniczącą Rady jest insp. dr hab. Iwona Klonowska – Komendant-Rektor WSPol. W skład członków Rady wchodzą eksperci, praktycy i przedstawiciele świata nauki z dziedziny cyberbezpieczeństwa i dziedzin mających wpływ na ten obszar. W celu właściwej obsługi Rady powołano także zespół organizacyjny złożony z przedstawicieli Komisji Nadzoru Finansowego, Komendy Głównej Policji oraz Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie.
W spotkaniu udział wzięli m.in.: Pan Janusz Cieszyński – Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Pełnomocnik Rządu ds. Cyberbezpieczeństwa, Pan Bartosz Grodecki – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, nadinsp. Paweł Dobrodziej – Zastępca Komendanta Głównego Policji, kadm. prof. dr hab. Tomasz Szubrycht – Rektor-Komendant Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni, płk Konrad Korpowski – Dyrektor Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, dr hab. Jacek Jastrzębski – Przewodniczący Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, dr Kamil Mroczka – Dyrektor Generalny Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, Pan Robert Trętowski – Wiceprezes Zarządu Krajowej Izby Rozliczeniowej, Pan Krzysztof Silicki – Zastępca Dyrektora NASK, Dyrektor ds. Cyberbezpieczeństwa i Innowacji, Pan Rafał Magryś – Wiceprezes Zarządu EXATEL S.A. oraz insp. Adam Cieślak – Pełnomocnik Komendanta Głównego Policji ds. utworzenia Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości wraz z przedstawicielami Komendy Głównej Policji, a także przedstawiciele świata nauki w tym m.in. prof. dr hab. Jolanta Itrich-Drabarek – Prodziekan ds. rozwoju Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego i prof. dr hab. Krzysztof Jajuga - Kierownik Katedry Inwestycji Finansowych i Zarządzania Ryzykiem Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Posiedzenie inauguracyjne odbyło się w sali senackiej Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie. Otwarcia posiedzenia dokonała insp. dr hab. Iwona Klonowska – Komendant-Rektor Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie. Pani Komendant-Rektor przywitała wszystkich gości i podziękowała za przybycie: „Szanowni Państwo, jestem niezwykle zaszczycona, że zechcieliście Państwo przyjąć nasze zaproszenie do udziału w pracach Naukowo-Eksperckiej Rady ds. Cyberbezpieczeństwa. Jestem przekonana, że powołanie naszego gremium przyczyni się do wsparcia nowej jednostki w budowaniu zaplecza dydaktycznego”. Pani Komendant-Rektor w kilku słowach przypomniała również jak powstała inicjatywa powołania Rady, następnie życzyła wszystkim owocnych obrad i oddała głos nadinsp. Pawłowi Dobrodziejowi - Zastępcy Komendanta Głównego Policji, który jednocześnie reprezentował gen. insp. dr. Jarosława Szymczyka - Komendanta Głównego Policji.
Nadinsp. Paweł Dobrodziej w swoim przemówieniu podkreślił, że rozwój technologii oraz powszechny dostęp do Internetu jest nierozerwalnie związany ze wzrostem cyberprzestępczości: „Szanowni Państwo, Internet jest narzędziem globalnym oraz daje możliwość bycia anonimowym, co sprawia, że pojawia się coraz więcej zagrożeń wynikających z korzystania z sieci. Zagrożeń ukierunkowanych na systemy informatyczne, systemy bezpieczeństwa czy też, jeśli chodzi o działalność przestępczą w wymiarze ekonomicznym czy kryminalnym. Zjawisko cyberprzestępczości to również zorganizowane grupy przestępcze, całe machiny, które próbują przy pomocy sieci dokonać destabilizacji prawidłowego funkcjonowania struktur państwowych. Zauważamy duży problem w tym zakresie jednak Polska, jako kraj nie jest w tym zjawisku odosobniona. Na całym świecie dynamika tego rodzaju przestępczości wzrasta. Struktury do walki z cyberprzestępczością w polskiej Policji istnieją od dawna. W każdym garnizonie są komórki zajmujące się tym rodzajem przestępczości. Przestępcy cały czas poszukują nowym rozwiązań i nowych narzędzi. Ten obszar rozwija się bardzo szybko, dlatego właśnie w strukturach Policji tworzone jest Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości. Jednostka ta opierać się będzie na scentralizowanym systemie zarządzania i zajmować się będzie m.in. koordynowaniem przedsięwzięć krajowych i międzynarodowych, ponieważ cyberprzestępczość nie ma granic. Jest to ogromny projekt, któremu z zainteresowaniem i dużą uwagą przyglądają się szefowie służb europejskich”.
Następnie głos zabrał Minister Janusz Cieszyński - Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Pełnomocnik Rządu ds. Cyberbezpieczeństwa, który podziękował za zaproszenie do Rady. „Utworzenie Centralnego Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości to kontynuacja bezkompromisowej walki z cyberprzestępczością. To właśnie na Policję trafia większość zgłoszeń dotyczących cyberprzestępstw i to właśnie polska Policja mierzy się z tym problemem na pierwszej linii. Dobra współpraca międzyinstytucjonalna oparta na wymianie informacji i doświadczeń to podstawa. Utworzenie nowej jednostki przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa w obszarze cyber” – powiedział Pan Minister.
Podczas posiedzenia insp. Adam Cieślak – Pełnomocnik Komendanta Głównego Policji ds. utworzenia Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości omówił strukturę i zadania do realizacji stawiane przed nowo tworzoną jednostką Policji. „Będzie to specjalistyczna jednostka centralna Policji mająca siedziby we wszystkich województwach. Jest to nieco inne rozwiązanie niż w krajach europejskich. Z założenia Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości będzie działać podobnie jak Centralne Biuro Śledcze Policji, jednak z mocnym naciskiem na wartość techniczną” – powiedział insp. Adam Cieślak. Pełnomocnik Komendanta Głównego Policji wspomniał również o procesie tworzenia Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości m.in. o konieczności rekrutacji, zbudowaniu systemu szkoleń wewnętrznych i zewnętrznych, podnoszeniu kwalifikacji, zapleczu logistycznym oraz budowie systemu analitycznego. W dalszej części wypowiedzi insp. Adam Cieślak mówił o dotychczasowej współpracy z Wyższą Szkołą Policji w Szczytnie oraz poszerzaniu oferty dydaktycznej w zakresie szeroko pojętej edukacji w obszarze cyberbezpieczeństwa i cyberprzestępczości. W obszarze szkoleniowym współpracować przy tworzeniu tych założeń i ich realizacji będzie Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie.
Głos zabrał również Pan Rafał Magryś – Wiceprezes Zarządu EXATEL S.A., spółki Skarbu Państwa, który omówił obszary działalności i usługi, jakie świadczy operator. „Od dawna byliśmy obecni w infrastrukturze krytycznej w odniesieniu do bezpieczeństwa sieci informatycznych, bo tak się to nazywało zanim mówiliśmy o cyberbezpieczństwie. EXATEL współpracuje z Policją i sektorem publicznym. Świadczymy usługi związane z zapewnieniem warstwy transmisyjnej m.in. dla sieci OST 112, sieci GOV.net i MIL.net” – powiedział Pan Rafał Magryś. Ponadto, Pan Prezes zwrócił także uwagę na budowanie i rozbudowywanie wiedzy dotyczącej nowoczesnych technologii przede wszystkim w kontekście planowanego projektu, nad którym pracują wspólnie z Komendą Główną Policji i Wyższą Szkołą Policji w Szczytnie. „Posiadamy specjalistów i ekspertów, których wiedzę i doświadczenie jesteśmy w stanie zaoferować w obszarze kształcenia kadr zajmujących się cyberbezpieczeństwem” – powiedział Pan Rafał Magryś.
Dr hab. Jacek Jastrzębski – Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego, który zwrócił uwagę, że „Współpraca KNF i WSPol to znak czasu. Przełamujemy schematy tą międzyinstytucjonalną współpracą, z której bardzo się cieszę. Od lipca 2020 r. dużo się zmieniło. Aktywność społeczna znacznie przeniosła się do Internetu przez pandemię COVID-19. Decyzja o uruchomieniu w WSPol studiów w zakresie Cyberbezpieczeństwa oraz Naukowo-Eksperckiej Rady ds. Cyberbezpieczeństwa przy Wyższej Szkole Policji w Szczytnie była słuszna i jak najbardziej trafna. Trzeba myśleć o modelu kształcenia, jako o modelu docelowym, ale trzeba też analizować to, co aktualnie się dzieje, reagować na bieżąco. Ataki nie opierają się na słabości technologii, ale na słabości czynnika ludzkiego, dlatego tak ważne jest działanie dwutorowe – edukacja wewnętrzna przez kształcenie kadry zajmującej się ta problematyką i edukacja zewnętrzna nastawiona na społeczeństwo. Komisja Nadzoru Finansowego zrealizowała już z Policją kilka projektów w tym kampanię społeczną pn. UWAGA! CYBEROSZUST (…)”.
Przed rozpoczęciem panelu dyskusyjnego głos zabrał również Pan Bartosz Grodecki – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Pan Minister podkreślił kwestię wymiaru praktycznego szeroko pojętej edukacji w zakresie cyberbezpieczeństwa. Przytoczył również przykłady Uczelni wojskowych, które także kształcą w przedmiotowym zakresie. Pan Minister stwierdził, że przed Radą jest dużo pracy, ale jest to istotne, ponieważ posiadamy zasoby wiedzy, które są niejako rozproszone, warto je zebrać i wykorzystać w kontekście programu studiów.
Podczas panelu dyskusyjnego uczestniczący w spotkaniu członkowie Rady wyrazili opinie, co do przestawionych planów i wstępnie omówili poszczególne zakresy działalności, którymi będzie zajmować się Rada, w odniesieniu do obszaru, w którym się specjalizują. Posiedzenie inauguracyjne zakończyło się rekomendacjami i wnioskami dotyczącymi długofalowej i wielotorowej działalności Rady.
Do zadań Naukowo-Eksperckiej Rady ds. Cyberbezpieczeństwa przy Wyższej Szkole Policji w Szczytnie należy prowadzenie analiz, badań, szkoleń i wspieranie inicjatyw w obszarze cyberbezpieczeństwa. Główne obszary aktywności Rady to w szczególności: aktualne trendy cyberprzestępczości, monitorowanie zagrożeń w Internecie, narzędzia wspomagające zwalczanie cyberprzestępczości, praktyka zwalczania cyberprzestępczości, współpraca publiczno-prywatna w zwalczaniu cyberprzestępczości, rekomendowanie obszarów aktywności naukowo-badawczych związanych z cyberbezpieczeństwem.
Tekst: DKS WSPol
Foto: Jacek Konieczny